Як тэатр пачынаецца з вешалкі, так і грамадзянска-патрыятычнае выхаванне падрастаючага пакалення пачынаецца з дзіцячага сада. Грамадзянска-патрыятычнае выхаванне – адзін з найважнейшых напрамкаў работы нашай установы адукацыі.
З кожным днём мы на крок аддаляемся ад нашага мінулага, далёкага і, на жаль, ад нашых спрадвечных традыцый. А тым часам традыцыя – гэта апора для нас сённяшніх, гэта нашы нацыянальныя карані, ведаць якія – значыць усвядоміць сваё месца ў ассяроддзі людзей, пазнаць сябе.
З гэтай мэтай у дашкольнай установе абсталяваны міні-музей «Беларуская хатка», зроблен музей у куфары «Беларуская хатка», праз якія далучаем выхаванцаў да гістарычнай і культурнай спадчыны, малой Радзімы.
Міні-музей «Беларуская хатка» садзейнічае пашырэнню ведаў аб навакольным свеце і аб самім сабе як прадстаўніку беларускай нацыі.
Свае хаты беларусы будавалі толькі з дрэва. Шчаслівымі для будаўніцтва хаты лічыліся мясціны, дзе любілі сяліцца павукі, шэршні, пчолы, мурашкі. Хату рабілі самі. Калі не ставала сіл, на яе будаўніцтва клікалі талаку, дапамогу.
Цэнтральнае месца ў хаце займала вялікая печ. Яна грэла і карміла, лячыла ад прастуды, расказвала казкі маміным голасам і ціха закалыхвала на чарэні. Звычайна печ мясцілася ў бліжнім ад увахода куце, вусцем-чалеснікамі да надворнай сцяны з вокнамі. Усярэдзіне печ мела под, на якім палілі дровы і гатавалі гарачыя стравы, пяклі хлеб. На печы спалі, сушылі адзенне, збожжа, грыбы.
У побыце беларусаў ручнікі займалі асаблівае месца. Ручнік суправаджаў чалавека ад нараджэння да смерці: на яго прымалі немаўлятка, без яго не абыходзіліся самыя важныя этапы чалавечага жыцця (хрэсьбіны, вяселле, адпяванне). Ручнікі не толькі ткалі, але і аздаблялі прыгожай вышыўкай. Узоры на ручніках – зашыфраваная гісторыя пра жыццё народа і яго працу, пра шчасце і каханне, мары і спадзяванні.
На пакуці ўзвышаўся вялікі драўляны стол – шырокая гарызантальная дошка на чатырох высокіх ножках, за якім кожны дзень, у будні і святы, збіраліся сямейнікі разам, гуртаваліся бацькі і дзеці.
Уздоўж светлых, з вокнамі, сцен хаты стаялі лавы – доўгія, шырокія, на падпорах-ножках. Калі сям’я была вялікая і не хапала ложкаў, слаліся спаць на лавах.
Дзіцячы ложак – калыску – рабілі на ножках, падбітых паўкруглымі брускамі. Маці ставіла такую калыску каля свайго ложка і, калі дзіця ўночыпрачыналася, ціха калыхала, не ўстаючы з пасцелі. Глядзела, каб на мілы тварык не падала месячнае святло, бо верыла ў прыкмету: падсвеціць месяц – дзіця доўга не будзе спаць.
У адным з кутоў хаты стаяў куфар са святочнай адзежай, вышаванымі абрусамі, ручнікамі і сціплымі жаночымі ўпрыгожаннямі.Рабілі куфры з дошак, на кароткіхпадстаўках-ножках. Па баках мацаваліся ручкі, каб лягчэй было пераносіць куфар з месца на месца.
Сталярную працу выконвалі мужчыны, а жанчыны фарбавалі і распісывалі куфры. На сценках і на веку ярка расцвіталі кветкі, зелянелі галінкі, залаціліся жытнія каласы, сінеў лён. У раслінны свет нярэдка заляталі буслы, ластаўкі, сінічкі. Усё гэта прыгожа глядзелася ў рамках квадратаў і прамавугольнікаў.
Быў час, калі кожная гаспадыня ў вёсцы ўмела прасці. Папрадухамі былі ўсе: маці вучыла прасці дачку, бабка – унучку.
Калаўрот – драўляная прылада для прадзення. Складаецца ён з вялікага драўлянага кола, педалі-понажа і прадзільнага апарата. Педаль прыводзіць у рух кола, а яно прымушае працаваць прадзільны апарат. З прасніцы, прымацаванай да калаўрота, цягнуцца ваўняныя ці кужэльныя валаконцы, скручваюцца ў нітку і намотваюцца на шпулю.
Акрамя посуду, рабілі нашы продкі і гліняныя цацкі, сярод якіх значнае месца займалі свістулькі ў выглядзе звяроў, птушак і фігурак людзей. Лічылася, што іх свіст адганяе нячыстую сілу.
Шанаваўся ў свой час і драўляны посуд. Трэба ж было ў нечым захоўваць збожжа, агародніну і садавіну, лясныя дары. І попыт на драўляныя вырабы быў вялікі.
Мочаныя яблыкі, салёныя агуркі, квашаная капуста, грыбы, хлебны квас, бярозавік добра захоўваліся ў дубовай кадушцы.
З дрэва выраблялі лыжкі – круглыя ці авальныя чарпачкі з ручкаю, якія выразалі з асіны, бярозы, клёну, грушы. Чым цвярдзейшае было дрэва, тым даўжэй служыла лыжка. З цягам часу, праўда, любы чарпачок з аднаго боку сточваўся, з’ядаўся. І лыжка замянялася новай.
Музей у куфары з’яўляецца адной з любімых форм заняткаў. Выхаванцы з нецярпеннем чакаюць, калі ж адчыняць куфар, каб убачыць, якія цікавыя рэчы ім падрыхтавалі выхавальнікі сада, каб здагадацца, пра што пойдзе размова на занятках.
